Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2015

Διαδικτυακή τηλεόραση, πώς θα παρακολουθήσετε IPTV κανάλια.

   Τα τηλεοπτικά προγράμματα διανέμονταν παλαιότερα αποκλειστικά μέσω επίγειων, δορυφορικών ή καλωδιακών δικτύων. Με την αύξηση των ταχυτήτων σύνδεσης με το διαδίκτυο, την ανάπτυξη της τεχνολογίας, την αύξηση των χρηστών, και την μείωση του κόστους, είναι όλο και πιο εύκολη η πρόσβαση σε παραδοσιακό τηλεοπτικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο, ελεύθερα και χωρίς κόστος. Πέρα από αυτό, έχουν εμφανιστεί τηλεοπτικά κανάλια που είναι διαθέσιμα αποκλειστικά στο διαδίκτυο. Ο γενικός όρος που καλύπτει το περιεχόμενο αυτό είναι Internet TV ή Web TV, αλλά και IPTV.

H Internet TV αποτελεί ουσιαστικά την ενσωμάτωση του διαδικτύου με την τηλεόραση. Τα τηλεοπτικά προγράμματα και τα αρχεία βίντεο (ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, κλπ) μεταφέρονται μέσω video streaming στις συσκευές αποκωδικοποίησης που συνδέονται στο διαδίκτυο ενσύρματα ή ασύρματα, και κατόπιν προβάλλονται στην τηλεόραση. Σε αντίθεση με τα αρχεία που κατεβάζουμε από το διαδίκτυο, η Internet TV υποστηρίζει τη ροή του βίντεο (streaming) απευθείας από τη πηγή, έτσι η αναπαραγωγή του περιεχομένου μπορεί να ξεκινήσει άμεσα, χωρίς να χρειαστεί να ολοκληρωθεί το downloading.

Μέχρι πριν μερικά χρόνια για τη σύνδεση της τηλεόρασης με το διαδίκτυο ήταν απαραίτητη η μεσολάβηση ενός υπολογιστή. Η ανάγκη αυτή έχει εκλείψει, αφού η λήψη και αποκωδικοποίηση των διαδικτυακών video stream μπορεί να γίνει σήμερα από πολλές και διαφορετικές συσκευές, όπως από υπολογιστές desktop και laptop, από smartphone, tablet, media players και tv boxes, δορυφορικούς δέκτες και δέκτες της επίγειας ψηφιακής με κατάλληλο λογισμικό, «έξυπνες» (smart) τηλεοράσεις με σύνδεση στο internet.


Σημαντικό ρόλο για την ποιότητα των υπηρεσιών Internet TV που απολαμβάνει ο χρήστης, παίζει η επιλογή της συσκευής αποκωδικοποίησης και των υπόλοιπων συσκευών του τοπικού δικτύου LAN και του ασύρματου WiFi.

Ροές βίντεο και άλλων πολυμεσικών δεδομένων

Για τη λήψη του περιεχομένου που μεταδίδεται από την Internet TV πρέπει να πραγματοποιηθεί μία διαδικτυακή σύνδεση μεταξύ του server (διακομιστή) που προσφέρει το streaming και του χρήστη-πελάτη (client). Για τη μετάδοση της διαδικτυακής τηλεόρασης και γενικότερα του βίντεο και άλλων πολυμεσικών δεδομένων μέσα από το internet, είναι απαραίτητος ένας μηχανισμός που θα επιτρέπει την έναρξη της αναπαραγωγής άμεσα, μετά την αίτηση από τον χρήστη. Ο μηχανισμός αυτός είναι τα λεγόμενα streams (ροές), δηλαδή μία σειρά από δεδομένα που θα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ως προς την ταχύτητα, την ακολουθία, τους περιορισμούς τους οποίους θα εισάγουν και την ανοχή τους στα λάθη.

Ανάλογα με την υλοποίηση, υπάρχουν τα παρακάτω είδη stream:

Unicast (απλή ή μονή ροή), είναι μία σύνδεση σημείο με σημείο ανάμεσα στον διακομιστή και τον πελάτη (client). Κάθε πελάτης λαμβάνει την δικιά του ροή από τον διακομιστή. Η μετάδοση unicast είναι ακόμα και σήμερα η πιο συνηθισμένη μορφή μετάδοσης στο διαδίκτυο. Το σημαντικότερο της μειονέκτημα είναι οι πολύ μεγάλες απαιτήσεις σε bandwidth αν υπάρχουν πολλοί πελάτες που θέλουν να έχουν πρόσβαση στο ίδιο περιεχόμενο, αφού για κάθε ένα από αυτούς θα πρέπει να δημιουργηθούν πολλαπλά αντίγραφα των πακέτων της ροής.

Για τις περιπτώσεις αυτές αναπτύχθηκε μία δεύτερη μέθοδος μετάδοσης των δεδομένων στα δίκτυα IP, που ονομάστηκε multicast (πολλαπλή ροή). Η μέθοδος αυτή υλοποιείται με τη μετάδοση μίας ροής δεδομένων από ένα διακομιστή ταυτόχρονα σε πολλούς πελάτες. Το multicast χρησιμοποιεί την διαδικτυακή υποδομή με αποτελεσματικότερο τρόπο, αφού η μετάδοση ενός πακέτου από την αρχική πηγή γίνεται μία μόνο φορά, ακόμα και όταν οι αποδέκτες είναι πολλοί.

Μία διαφορετική μέθοδος μετάδοσης του περιεχομένου είναι μέσω ομότιμων δικτύων P2P (π.χ. Bittorrent), όπου ο χρήστης-client συνδέεται απευθείας με τον χρήστη που προσφέρει το περιεχόμενο. Στη περίπτωση αυτή δεν απαιτείται η ύπαρξη κεντρικού διακομιστή (server).

Πρωτόκολλα μετάδοσης και ελέγχου RTP, RTSP, RTMP

Το περιεχόμενο του βίντεο, ανεξάρτητα από την μορφή και τη κωδικοποίηση του, πρέπει να μεταφερθεί μέσω του δικτύου με τη βοήθεια διάφορων πρωτοκόλλων μετάδοσης και ελέγχου.

Το RTP (Real Time Protocol) χρησιμοποιείται για τη μετάδοση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο. Το RTP συνοδεύεται από το πρωτόκολλο ελέγχου RTCP (Real Time Control Protocol), το οποίο στέλνει περιοδικά συγκεκριμένα πακέτα δεδομένων που παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες για τη μετάδοση.

Το RTSP (Real Time Streaming Protocol) αναπτύχθηκε μέσα από τη συνεργασία της Realnetworks, της Netscape και του πανεπιστημίου Columbia. Το RTSP βασίζεται στο IP και χρησιμοποιεί τα πρωτόκολλα TCP (Transmission Control Protocol) και UDP (User Datagram Protocol) για τη μετάδοση των δεδομένων. Τo RTSP σχεδιάστηκε και χρησιμοποιείται για την δημιουργία και διατήρηση ενός καναλιού επικοινωνίας μεταξύ ενός πελάτη (client) και ενός διακομιστή (server), που έχει αποκλειστικό σκοπό την μετάδοση περιεχομένου βίντεο.

Ένα ευρύτατα χρησιμοποιούμενο πρωτόκολλο για streaming από το διαδίκτυο είναι τo RTMP (Real Time Messaging Protocol). To RTMP εκτός από τη βασική έκδοση έχει και διάφορες παραλλαγές, όπως το RTMPS για σύνδεση μέσω του πρωτοκόλλου ασφαλείας TLS/SSL, το RTMPE για μετάδοση κρυπτογραφημένου περιεχομένου, και το RTMPT που λειτουργεί πίσω από firewall στη θύρα 80 και ενσωματώνει τα δεδομένα RTMP σε αιτήσεις HTTP.

Λίστες m3u και xml

Αν και ο τυπικός τρόπος πρόσβασης σε περιεχόμενο διαδικτυακής τηλεόρασης και βίντεο είναι η επίσκεψη στον ιστότοπο που προσφέρει το περιεχόμενο αυτό (και η αναπαραγωγή του μέσω ενός media player (σε flash ή HTML5) που είναι ενσωματωμένος στις ιστοσελίδες), υπάρχει η δυνατότητα εύρεσης του URL που προσφέρει το streaming με διάφορους τρόπους ανάλυσης των ιστοσελίδων και της κίνησης δεδομένων (όπως για παράδειγμα με τη βοήθεια του λογισμικού ανάλυσης πακέτων Wireshark). Τα URL αυτά μπορούν να συμπεριληφθούν κατόπιν σε λίστες αναπαραγωγής m3u.

Τα αρχεία m3u δεν είναι παρά απλά αρχεία κειμένου, που καθορίζουν τις διευθύνσεις ενός ή περισσοτέρων αρχείων media. Κάθε εγγραφή σε αυτά μπορεί να αποτελεί είτε την απόλυτη διεύθυνση (path) ενός αρχείου media, είτε μία σχετική διεύθυνση ανάλογα με τη θέση του αρχείου m3u ή ένα URL για online streaming. Τα αρχεία m3u μπορεί να περιλαμβάνουν επίσης σχόλια (με τη χρήση του χαρακτήρα ‘#’ πριν από αυτά), ενώ ο ίδιος χαρακτήρας εισάγει ντιρεκτίβες m3u στην έκδοση extended m3u των αρχείων. Οι ντιρεκτίβες αυτές αποτελούνται από την κεφαλίδα #EXTM3U που πρέπει να είναι πάντα η πρώτη γραμμή του αρχείου, και την ντιρεκτίβα #EXTINF που δίνει πληροφορίες για το πολυμεσικό αρχείο ή το stream που ακολουθεί (π.χ. τίτλος, καλλιτέχνης, διάρκεια, κλπ). Μία κοινή χρήση των αρχείων m3u είναι η δημιουργία μίας λίστας με μία μόνο εγγραφή, που έχει προορισμό ένα διαδικτυακό stream. Το αρχείο αυτό παρέχει μία πολύ εύκολη πρόσβαση σε αυτό το stream.

Σε περίπτωση επεξεργασίας των αρχείων m3u το σώσιμο θα πρέπει να γίνεται σε μορφή κωδικοσελίδας Windows-1252. Η Unicode (UTF-8) εκδοχή των m3u έχει κατάληξη ‘m3u8’. Τα m3u και τα m3u8 είναι η βάση του συστήματος http streaming της Apple, που χρησιμοποιείται για streaming βίντεο σε συσκευές iOS.

Τα αρχεία m3u χρησιμοποιούνται ευρύτατα από διάφορες συσκευές και προγράμματα αναπαραγωγής, όπως τα VLC και XBMC σε όλα τα λειτουργικά που υποστηρίζουν, iPad και iPhone, συσκευές Android, δορυφορικούς δέκτες με λειτουργικό Linux (Enigma2), κλπ.

Μία άλλη μορφή λίστας με URL διαδικτυακής τηλεόρασης που θα συναντήσουμε, έχει κατάληξη ‘xml’. Τα αρχεία αυτά είναι επίσης αρχεία απλού κειμένου και ακολουθούν την κλασική σύνταξη των αρχείων XML (Extensible Markup Language). Περιλαμβάνουν τα URL των ροών βίντεο / διαδικτυακής τηλεόρασης, και πληροφορίες γι αυτά.

Έτοιμες λίστες m3u και xml στο διαδίκτυο

Η πληθώρα του διαθέσιμου περιεχομένου από το διαδίκτυο, και οι πολλές πλέον συσκευές και προγράμματα που υποστηρίζουν την αναπαραγωγή του, έχει κάνει δημοφιλή τη δημιουργία και ελεύθερη διάθεση λιστών m3u και xml με τα URL τηλεοπτικών καναλιών, βίντεο, feed, που τις περισσότερες φορές δεν είναι πάντα διαθέσιμα με άλλο τρόπο. Σε αυτές τις λίστες (εικόνα 4) ο χρήστης θα βρει τηλεοπτικά κανάλια και περιεχόμενο που κανονικά δεν προσφέρονται έξω από μία συγκεκριμένη περιοχή, ενώ αρκετά από αυτά είναι stream συνδρομητικών καναλιών που προσφέρονται μόνο με πληρωμή. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η νομιμότητα της διανομής και χρήσης αυτού του περιεχομένου είναι έντονα αμφισβητούμενη, και δεν είναι λίγοι που πιστεύουν ότι η επόμενη μάχη κατά της «πειρατείας» του περιεχομένου θα ενταθεί με την αύξηση της διάθεσης αυτών των stream.

Στις παρακάτω λίστες (για τις οποίες ευχαριστούμε τους φίλους του digitaltvinfo.gr) θα βρούμε πολλά και διαφορετικά τηλεοπτικά κανάλια από όλο τον κόσμο. Οι λίστες αυτές ανανεώνονται συχνά, αφού η διάρκεια λειτουργίας των συγκεκριμένων stream είναι συχνά πολύ μικρή.

Πηγή: Αναδημοσίευση από τη σελίδα digitaltvinfo.gr.