Τετάρτη 11 Μαρτίου 2015

Συσκευές PVR. Ψηφιακές εγγραφές με έξυπνες λειτουργίες.

   Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 επρόκειτο να γίνει μία μεγάλη αλλαγή στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα. Η αλλαγή αυτή ήταν η εισαγωγή και ευρεία χρήση των ψηφιακών μεθόδων εκπομπής που σιγά σιγά άρχισαν να αντικαθιστούν τις αναλογικές εκπομπές, οι οποίες σήμερα έχουν προκαθορισμένη ημερομηνία λήξης και σε πολλές χώρες έχουν παύσει να υφίστανται. Η εισαγωγή των ψηφιακών εκπομπών έφερε αρκετές αλλαγές και στις μεθόδους και συσκευές που χρησιμοποιούνται για την εγγραφή και αναπαραγωγή των τηλεοπτικών προγραμμάτων. Στα τέλη της ίδιας δεκαετίας εμφανίστηκαν οι πρώτες συσκευές με δυνατότητες εγγραφής ψηφιακού σήματος, οι λεγόμενες PVR, που με τη σειρά τους εξαφάνισαν τις συνηθισμένες συσκευές εγγραφής βίντεο VCR (Video Cassette Recorder).

Ένα προσωπικό βίντεο εγγραφής –στα αγγλικά Personal Video Recorder (PVR), γνωστό και με την ευρύτερη ονομασία DVR (Digital Video Recorder)– είναι μια συσκευή ψηφιακής εγγραφής και αναπαραγωγής βίντεο και ήχου σε σκληρό δίσκο ή άλλες συσκευές αποθήκευσης, αντί των συνηθισμένων μαγνητικών ταινιών (π.χ. VHS) στις παλιές συσκευές βίντεο VCR. Ο όρος αναφέρεται επίσης και σε εφαρμογές λογισμικού που επιτρέπουν την καταγραφή του βίντεο και ήχου σε υπολογιστές, όπως τα Media Centre PC ή Home Theatre PC (HTPC). Ευρύτατη σήμερα είναι η ενσωμάτωση δυνατοτήτων PVR σε δορυφορικούς αποκωδικοποιητές, δέκτες επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης, σε αυτόνομες συσκευές εγγραφής βίντεο, ακόμα και σε τηλεοράσεις.

Βασικά χαρακτηριστικά μιας PVR συσκευής

Μέσο αποθήκευσης: Το κύριο χαρακτηριστικό μίας συσκευής PVR είναι το μέσο αποθήκευσης των εγγραφών. Οι σκληροί δίσκοι είναι το μέσο αποθήκευσης που χρησιμοποιείται κατά κόρον σήμερα. Οι σκληροί δίσκοι μπορούν να είναι εσωτερικοί – ενσωματωμένοι στη συσκευή ή εξωτερικοί, με σύνδεση USB ή και eSATA. Κάποιες φορές είναι δυνατή και η χρήση δικτυακών συσκευών αποθήκευσης NAS (Network Attached Storage), οι οποίες υλοποιούνται επίσης από έναν ή περισσότερους σκληρούς δίσκους. Εναλλακτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συσκευές αποθήκευσης φλασάκια USB ή κάρτες μνήμης SD, όμως οι σκληροί δίσκοι είναι η προτεινόμενη επιλογή στις περισσότερες περιπτώσεις, αφού προσφέρουν πολύ μεγάλες χωρητικότητες (έως αρκετών terabyte) σε λογικές τιμές ανά GB, με αρκετά μεγάλη αξιοπιστία και ασφάλεια των εγγραφών.


Ψηφιακό tuner: Απαραίτητο στις συσκευές PVR για την λήψη των εκπομπών είναι φυσικά το ψηφιακό tuner. To tuner μπορεί να είναι κατάλληλο για λήψη δορυφορικών εκπομπών DVB-S/S2, επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης DVB-T (ενδεχομένως και DVB-T2), καλωδιακής DVB-C, δικτυακής τηλεόρασης IPTV. Όλο και πιο συχνά θα συναντήσουμε συσκευές με διπλό ή και τριπλό tuner, σε διάφορους συνδυασμούς λήψης, όπως για παράδειγμα συσκευές με δύο δορυφορικά tuner DVB-S/S2 ή με ένα δορυφορικό DVB-S/S2 και ένα επίγειας ψηφιακής DVB-T (αποκωδικοποιητές combo). Οι συσκευές αυτές δίνουν επιπλέον δυνατότητες, όπως για παράδειγμα την εγγραφή ενός προγράμματος και την ταυτόχρονη παρακολούθηση ενός δεύτερου, χωρίς τους περιορισμούς που επιβάλλει το μονό tuner.

Timeshift: Μία πολύ σημαντική δυνατότητα ενός PVR είναι το timeshift (εικόνα 7). Το timeshift είναι ουσιαστικά μία μέθοδος χρονικής μετάθεσης ή «παύσης» της ζωντανής μετάδοσης ενός τηλεοπτικού προγράμματος (αν για παράδειγμα χτυπήσει το τηλέφωνο και δεν θέλουμε να χάσουμε τη συνέχεια της αγαπημένης μας εκπομπής) και αναπαραγωγής του λίγο αργότερα.

EPG: Ένας μεγάλος αριθμός ψηφιακών τηλεοπτικών καναλιών ενσωματώνει στην εκπομπή του το λεγόμενο EPG (Electronic Program Guide, Ηλεκτρονικός Οδηγός Προγράμματος), το οποίο παρέχει πληροφορίες για τα εκπεμπόμενα προγράμματα. Το EPG δίνει μια σύντομη περιγραφή του προγράμματος που παρακολουθεί ο τηλεθεατής (τίτλο, είδος εκπομπής, περίληψη, διάρκεια, συντελεστές), αλλά και πληροφορίες για το πρόγραμμα των επόμενων ωρών και ημερών. Τις πληροφορίες αυτές μπορεί να εκμεταλλευθεί μία συσκευή PVR, δίνοντας τη δυνατότητα προγραμματισμού εγγραφής των εκπομπών που επιθυμεί να παρακολουθήσει ο τηλεθεατής. Ένας τηλεθεατής πέρα από τον απλό προγραμματισμό εγγραφής μίας εκπομπής, μπορεί να αυτοματοποιήσει τις εγγραφές συγκεκριμένων εκπομπών που επαναλαμβάνονται τακτικά, όπως για παράδειγμα μίας τηλεοπτικής σειράς.

Αναπαραγωγή αρχείων πολυμέσων: Οι περισσότερες συσκευές PVR μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως media player και κεντρική μονάδα αποθήκευσης και αναπαραγωγής αρχείων πολυμέσων. Έτσι ένας χρήστης εκτός των εγγραφών, μπορεί να αναπαράγει από τον ενσωματωμένο media player του PVR αρχεία βίντεο (mkv, ts, avi, mpg, wmv, κ.λπ.), τραγούδια (mp3, wav), φωτογραφίες (jpg, bmp, κ.λπ.) με διάφορες ευκολίες, όπως λίστες αναπαραγωγής, slide show, εφέ, κ.λπ.

Ευκολία πρόσβασης στις εγγραφές: Μία από τις σημαντικότερες βελτιώσεις σε σχέση με τα παλιά VCR είναι η ευκολία πρόσβασης στο περιεχόμενο. Σε αντίθεση με την υποχρεωτική αναζήτηση σε όλη το μήκος της βιντεοταινίας του σημείου που μας ενδιαφέρει να δούμε (σειριακή αναζήτηση), ένα PVR προσφέρει άμεση πρόσβαση σε οποιοδήποτε σημείο θέλουμε, μέσω της μεθόδου της τυχαίας προσπέλασης, όπως γίνεται περίπου και στα δισκάκια DVD.

Ποιότητα εγγραφής: Η δυνατότητα εγγραφής απευθείας του ψηφιακού σήματος στο PVR, χωρίς μετατροπές σε άλλη μορφή ή απώλειες λόγω φθοράς της βιντεοταινίας και περιορισμών της αναλογικής τεχνολογίας εγγραφών, δίνει εικόνα που ουσιαστικά δεν έχει διαφορά από την αρχική ποιότητα της πηγής.

Μεγάλος αποθηκευτικός χώρος: Μια συσκευή PVR μπορεί να κάνει εγγραφές χωρίς κανένα πρόβλημα πολλών εκατοντάδων ωρών προγράμματος, ο ακριβής αριθμός των οποίων εξαρτάται από την χωρητικότητα του σκληρού δίσκου (ή όποιου άλλου μέσου αποθήκευσης) που χρησιμοποιείται και τον ρυθμό μετάδοσης (bit rate) της πηγής.

Συστήματα αρχείων και μορφές εγγραφής

Στα PVR χρησιμοποιούνται τα περισσότερα γνωστά συστήματα αρχείων που συναντάμε και σε υπολογιστές, όπως Fat32, NTFS, ext2, ext3, JFS, καθώς και ιδιόκτητα συστήματα αρχείων από κάποιους κατασκευαστές, των οποίων οι προδιαγραφές και τα χαρακτηριστικά δεν είναι δημοσίως γνωστά. Τα συστήματα αρχείων ext2, ext3 και JFS χρησιμοποιούνται κυρίως από συσκευές (δέκτες, αποκωδικοποιητές) που βασίζονται στο λειτουργικό Linux. Πολύ μεγάλη χρήση έχει στα PVR το σύστημα αρχείων Fat32, που έχει τις ρίζες του σε παλιές εκδόσεις των Windows. Σε αντίθεση με τα περισσότερα άλλα συστήματα αρχείων που χρησιμοποιούνται στα PVR, το Fat32 επιβάλλει σημαντικούς περιορισμούς. Ο κυριότερος από αυτούς είναι το μέγεθος των αρχείων δεν μπορεί να ξεπερνά τα 4GB, που είναι το ανώτατο όριο μεγέθους αρχείων που υποστηρίζει το Fat32. Το πρόβλημα αυτό συνήθως ξεπερνιέται με τον τεμαχισμό των εγγραφών σε μικρότερα κομμάτια, μεγέθους για παράδειγμα 1 ή 2GB. Ένας δεύτερος περιορισμός είναι το όριο μεγέθους των ίδιων των αποθηκευτικών μέσων (σκληρών δίσκων) και των μεθόδων φορμαρίσματος τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η χρήση ενός εξειδικευμένου προγράμματος. Άλλο σημαντικό μειονέκτημα του fat32 είναι η απουσία μηχανισμών προστασίας των αρχείων και απουσία επιπρόσθετων πληροφοριών, που παρέχουν τα συστήματα αρχείων journaling (NTFS, ext3, JFS). Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του Fat32 είναι ότι υποστηρίζεται σχεδόν από όλες τις συσκευές, σκληρούς δίσκους, φλασάκια USB, κάρτες μνήμης SD, κλπ.

Οι πιο συνηθισμένες μορφές εγγραφών στα PVR είναι τα αρχεία τύπου TS (.ts) και TRP (.trp). Το TS (Transport Stream) είναι το στάνταρ πρότυπο εκπομπής και αποθήκευσης στις ψηφιακές εκπομπές DVB. Η εγγραφή σε TS σημαίνει την αποθήκευση ενός προγράμματος όπως ακριβώς εκπέμπεται, χωρίς απώλειες και αλλαγές στην δόμηση του. Τα αρχεία τύπου TRP είναι μία παραλλαγή των TS. Άλλες μορφές αρχείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από συσκευές PVR είναι οι MPEG, DVR, DRV, AVR, REC, MTS, TP0, VID. Πολλές από αυτές τις μορφές αρχείων είναι ιδιόκτητες κάποιων κατασκευαστών, και η δομή τους μπορεί να είναι άγνωστη.

Μεταφορά και επεξεργασία των εγγραφών

Μία ακόμα σημαντική ευκολία που προσφέρουν τα PVR είναι η μεταφορά των εγγραφών σε άλλα μέσα (π.χ. δισκάκια DVD, υπολογιστές) για την δημιουργία αντιγράφων ασφαλείας, επεξεργασίας τους και μετατροπής τους σε άλλη μορφή με κάποιο από τα πολλά προγράμματα που προσφέρονται γι αυτή τη δουλειά. Τα PVR που δέχονται εξωτερικές μονάδες αποθήκευσης διευκολύνουν περισσότερο αυτή τη διαδικασία από αυτά που έχουν ενσωματωμένους σκληρούς δίσκους. Η μεταφορά των αρχείων μπορεί να γίνει και μέσω δικτύου (Ethernet ή WLAN) εφόσον υποστηρίζεται. Προϋπόθεση για την μεταφορά και επεξεργασία των εγγραφών είναι να μην είναι προστατευμένες με κάποιο κλείδωμα κατά της αντιγραφής (DRM) και να μην χρησιμοποιείται κάποιο ιδιόκτητο σύστημα αρχείων και ιδιόκτητη μορφή εγγραφών, που μπορεί να απαγορεύει αυτές τις λειτουργίες, στο μέσο αποθήκευσης.

PVR με υπολογιστή

Μία πολύ καλή εναλλακτική λύση στις έτοιμες set top συσκευές PVR είναι οι υπολογιστές. Απαραίτητη είναι μία ή περισσότερες κάρτες (εσωτερική PCI/PCI-E ή εξωτερική USB) λήψης προγραμμάτων δορυφορικής, επίγειας ψηφιακής, αλλά και αναλογικής τηλεόρασης, σκληρός δίσκος με επαρκές μέγεθος για την αποθήκευση των εγγραφών, αρκετή μνήμη, ισχυρός επεξεργαστής και κάρτα γραφικών (απαραίτητα για προγράμματα υψηλής ευκρίνειας ή για την μετατροπή των εκπομπών σε άλλη μορφή) και φυσικά εξειδικευμένο λογισμικό που θα μετατρέψει τον υπολογιστή σε HTPC ή Media Center. Αν ξεπεραστεί το θέμα της σχετικά πολύπλοκης λύσης που απαιτεί αφοσίωση για αρκετό διάστημα για να επιτευχθεί ένα πολύ καλό αποτέλεσμα, οι υπολογιστές προσφέρουν κάποια πλεονεκτήματα σε σχέση με τις αυτόνομες συσκευές PVR. Αυτά είναι η εύκολη επεκτασιμότητα και αλλαγή στοιχείων του PVR (όπως κάρτα λήψης και σκληροί δίσκοι), η εύκολη και άμεση επεξεργασία των εγγραφών πάνω στον ίδιο τον υπολογιστή, και συχνά προχωρημένες δυνατότητες που δεν βρίσκονται εύκολα στις αυτόνομες συσκευές, όπως για παράδειγμα εξειδικευμένα προγράμματα τυφλής σάρωσης, αναλυτές φάσματος, αναλυτές και καταγραφείς δεδομένων εκπομπής, κ.ά.

Πηγή: Αναδημοσίευση από τη σελίδα digitaltvinfo.gr.